Versie door Munnik (Overleg | bijdragen) op 13 sep 2013 om 19:03

Geschiedenis van de rederij

Ginderich

Het begon allemaal in het Duitse plaatse Ginderich vlak bij Wesel. Daar had de familie Schless een paardenfokkerij en die paarden werden ingezet om de schepen langs de rijn te trekken. Toen de stoommachines in opkomst kwamen zag men daar wel iets in en bouwde ze een stoommachine in een klein scheepje. Dat was het eerste stoomsleepbootje op de Rijn. In de eerste wereldoorlog is de familie gevlucht naar Nederland en in Dordrecht terecht gekomen. Daar is m'n verder gegaan met het slepen van schepen en al snel kwamen er meerdere sleepboten bij.

Dordrecht

Bunkerstation

Dhr. Lambert Schless (1921-1992) was directeur van "H.Zwaans N.V." Dit bedrijf had destijds 3 bunkerschepen; behalve in Dordrecht aan de Buitenwalevest lagen er ook nog bunkerschepen in Amsterdam en Zaltbommel. Toen Dhr Schless in 1986 met pensioen ging, werd het bedrijf overgenomen door H. Slurink van wie 3 zoons nu het bedrijf leiden

Kinderen van Friedrich Wilhelm Schless en Anna Hendrika van den Noort
Dhr. L.G.J. Schless op bunkerschip De Zwaan

Op 7 oktober 1960 vond de grootste scheepsramp op de Rijn plaats na 1945. Bij een aanvaring tussen het motortankschip Diamant en de nog in aanbouw zijnde Deense veerboot Tina Scarlett raakten beide schepen in brand. Alle in Duisburg gestationeerde blusboten werden ingezet om de brand te bestrijden. De Tina Scarlett werd gesleept door de mslb. Martin (1929 - 300 pk) van H. Schless uit Dordrecht. Toen de sleepboot dreigde omgetrokken te worden kapte kapitein Schilperoort op het laatste moment de tros. De mslb. Rodeur (230 pk) van kapitein A Bakkeren, snelde te hulp en kon andanks de felle brand een sleepverbinding tot stand brengen waardoor een nog grotere ramp werd voorkomen. De ramp kostte aan twee mensen het leven en er vielen 8 zwaar- en 14 lichtgewonden. De materiële schade liep in de miljoenen guldens. De Tina Scarlett is terplaatse gesloopt en de Diamant is later als beunschip Palmersward weer in de vaart gebracht.

Rederij Schless was van oorsprong een Duits-Nederlands bedrijf. De gebroeders Lambert, Thijs en Heinz Schless zagen de veranderingen in de binnenvaart c.q sleepvaart aankomen en hebben eind jaren '60 alles verkocht, inclusief hun Esso bunkerstation in Dordrecht. Zij hebben het Zwaans-bunkerstation in Dordrecht overgenomen met het station Zaltbommel en Amsterdam, wat later weer verkocht is aan Slurink. Een zoon van Lambert, Peter, heeft in de jaren '70 de tanker Robega 14 gekocht en hem de naam Lambert S gegeven.

Rederij Schless was van oorsprong een Duits-Nederlands bedrijf. De gebroeders Lambert, Thijs en Heinz Schless zagen de veranderingen in de binnenvaart c.q sleepvaart aankomen en hebben eind jaren '60 alles verkocht, inclusief hun Esso bunkerstation in Dordrecht. Zij hebben het Zwaans-bunkerstation in Dordrecht overgenomen met het station Zaltbommel en Amsterdam, wat later weer verkocht is aan Slurink. Een zoon van Lambert, Paul , heeft in de jaren '70 de tanker Robega 14 gekocht en hem de naam Lambert gegeven.

Volgens de Stoom-keuring van 1930 kom ik nog de volgende sleepboten van Schless tegen;

Adda , Johanna , Johan , Klara , Lord , Poulo , Froukje , en de Kasper.

Karel p.s. de Ilse is de huidige Amicitia en sorry voor"hij rookte als een kreng"ik heb het inmiddels gewijzigd.

De sleepboten ANTON en HERTA van de Rederij Schless in Dordrecht hebben beide in de winter van 1962-1963 nog ijsgebroken. In mijn herinnering is de ANTON hierna niet meer teruggekomen in de sleepvaart maar stilgelegd. Heeft nog een korte periode 'stoom' geleverd bij een steenfabriek in de omgeving van Kerkdriel. De HERTA heeft na genoemde ijsperiode nog maar een heel een korte periode actief deelgenomen aan de sleepvaart. Beide boten hebben jarenlang in de Voorstraathaven gelegen. Na ontmanteling heeft de HERTA nog korte tijd als clubschip in de Dordtse jachthaven Westergoot gelegen maar werd omstreeks 1969 in gebruik genomen als werkschip bij Bunkerstation Nobel in Zwijndrecht. De ANTON werd in 1969 in Hendrik-Ido-Ambacht gesloopt.


Lambert

Dit zijn Lambert Gerhard Joseph Schless en zijn vrouw Pauline den Hartog. Lambert is de op 2 maart 1921 te Dordrecht geboren zoon van Friedrich Wilhelm Schless en Anna Hendrika van den Noort.

Lambert Gerhard Joseph Schless en zijn vrouw Pauline den Hartog

Bolwerk 2

In 1935 werd het pand gekocht door Friedrich Wilhelm Schless. Deze was direct na de Eerste Wereldoorlog uit het Duitse Rijnland naar Dordrecht gekomen als vertegenwoordiger van rederij Schless, die zich toelegde op de Rijnvaart. De Rijnvaart was een apart specialisme, waarvoor sterke (stoom-)sleepboten nodig waren die stroomopwaarts tot Basel konden varen. Rederij Schless groeide in Nederland in de jaren ‘50 uit tot de grootste particuliere Rijnvaartrederij met dertig sleepboten, vijf vrachtschepen en drie bunkerstations. Nadat het kantoor was verhuisd naar een nieuw gebouw verderop aan de Merwekade, diende Bolwerk 2 uitsluitend als woonhuis . Een van de zoons van de heer F.W. Schless, de heer M.C.M. Schless, kocht in 1974 het gebouw uit diens erfenis. Voornoemde zoon woont sinds 1935 in dit pand en sinds 1974 tezamen met zijn partner, de heer L.H.M. Stroekxs van den Broek. Het zijn deze twee bewoners die samen het gebouw aan Vereniging Hendrick de Keyser hebben geschonke

Sleepboten van Schless

Naam Brandmerk Type Lengte Breedte Diepte Werf Plaats Bouwnummer Stoommachine Bouwjaar Aankoop jaar Verkoop/uit dienst jaar Verwarmd oppervlak (m2) Stoom (pk) Ombouw naar motor Merk motor Motor (pk) Huidige status
Adda (1927) / Wilfred (1961) ? Stoomsleepboot 22,58 5,27 1,69 Arnhemsche Stoomsleephelling Maatschappij Arnhem 215 Prins 1927 1927 1961 ? 200 1955 MAK 390 Gesloopt in 1997 in Linne
Anna ? Stoomsleepboot 25,30 6,00 1,93 A. Pannevis Alphen aan den Rijn 439 Marckmann & Faasen 1930 1940 1950 ? 325 n.v.t. n.v.t. n.v.t. Gesloopt in 1963 in Vlissingen
Anton 171 B Dordrecht Stoomsleepboot 31,54 6,16 2,22 Arnhemsche Stoomsleephelling Maatschappij Arnhem 129 Prins 1913 1916 1968 115 450 n.v.t. n.v.t. n.v.t. Gesloopt in 1968 in Hendrik Ido Ambacht
Beta ? Stoomsleepboot 22,00 4,93 1,91 Jonker & Stans Hendrik Ido Ambacht 240 Straatman 1931 1948 1953 ? 175 1965 Bolnes 430 Gesloopt in 1990 in Amsterdam
Cofra (1953) / Martin (1958) 7194 B Rotterdam Motorsleepboot 20,46 4,95 1,76 Gebr. Barkmeijer Stroobos ? ? 1928 1953 1968 ? 300 1954 / 1983 / 1997 MWM / MWM / Detroit 300 / 660 / 560 Christian 2 [1]
Ernst 1927 B Dordrecht Stoomsleepboot 24,02 5,25 2,00 Wed. C. Boele & Zn. Slikkerveer ? Prins 1896 1939 1955 ? 180 1985 ? 200 ? [2]
Ernst 1707 B Dordrecht Motorsleepboot 20,27 4,90 1,61 De Hoop Hardinxveld ? ? 1930 1956 1970 ? 175 1956 Deutz 300 Gesloopt in 2006 in Haarlem [3]
Frans 10089 B Rotterdam Motorsleepboot 19,90 5,26 1,44 Huisman Rohel ? ? 1957 1959 1971 n.v.t. n.v.t. 1957 Deutz 310 Verkocht in 1973 naar Mozambique
Franz ? Stoomsleepboot 29,30 6,00 1,80 Huiskens & Van Dijk Dordrecht ? Huiskens & Van Dijk 1907 1930 1958 ? 330 n.v.t. n.v.t. n.v.t. Gesloopt in 1986
Gerhard ? Stoomsleepboot 28,00 5,85 1,87 Arnhemsche Stoomsleephelling Maatschappij Arnhem 81 Prins 1910 1910 19?? ? 275 1956 Deutz 750 ?
Heinrich 1255 B Rotterdam Motorsleepboot 26,45 5,63 1,65 Marckmann & Faasen Kralingsche Veer ? Marckmann & Faasen 1922 1941 1968 ? 280 1954 / 1979 / 1999 Deutz / SKL / Caterpillar 500 / 660 / 680 Zeldenrust [4]
Hendrina Wilhelmina ? Stoomsleepboot ? ? ? P. Boele Pzn. Slikkerveer 206 ? 1886 1886 1929 ? ? n.v.t. n.v.t. n.v.t. Gesloopt in 1929
Herman ? Stoomsleepboot 23,24 5,30 1,83 Schipper & van Dongen Geertruidenberg ? Schipper & van Dongen 1931 1956 1969 ? 300 1956 Deutz 300 Verkocht in 1972 naar Belgie
Herta 1755 B Dordrecht Stoomsleepboot 32,68 6,20 2,14 't Huis de Merwede Dordrecht ? Straatman 1930 1930 1969 119 500 1983 MWM 240 Derra [5]
Johan 28/2050 Dbg-Ruhrort Stoomsleepboot 18,36 4,25 1,47 Huiskens & Van Dijk Dordrecht ? Huiskens & Van Dijk 1907 1925 1966 ? 150 1955 MAK 360 Gesloopt in 1966
Johanna ? Stoomsleepboot 29,94 5,72 1,90 v/h A. Roorda Sliedrecht ? Straatman 1927 1927 195? ? 350 n.v.t. n.v.t. n.v.t. Afgevoerd in 195?
Johanna 1772 B Dordrecht Motorsleepboot 20,52 5,06 1,81 Kooiman Zwijndrecht ? 1930 1930 1975 n.v.t. n.v.t. n.v.t. Deutz 240 Antiquiteit? [6]
Kasper ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ?
Kätha ? Motorsleepboot 22,18 4,96 1,66 Marckmann & Faasen Kralingsche Veer ? Marckmann & Faasen 1925 1939 196? ? 180 1954 MAN 375 Gesloopt in 1985 in Belgie
Klara ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ?
Lambert 2565 Dordrecht / 1178 B Dordrecht Stoomsleepboot 19,20 4,66 1,42 Kooiman Zwijndrecht ? Straatman 1910 1923 1929 ? 130 n.v.t. n.v.t. n.v.t. Verkocht in 1929 naar Belgie
Lambert 1702 B Dordrecht Motorsleepboot 27,64 5,70 1,73 Schipper & van Dongen Geertruidenberg 12 Schipper & van Dongen 1930 1930 1966 79 275 1960 Bolnes 480 [7]
Leonard 2128 B Groningen Motorsleepboot 21,00 5,46 2,13 Bijlholt Foxhol ? n.v.t. 1946 1955 1965 n.v.t. n.v.t. n.v.t. Brons 280 Verkocht in 1977 naar Iran
Lisa 3530 B Rotterdam Motorsleepboot 20,40 4,85 1,79 P. Smit Jr. Rotterdam 235 Smit 1913 1962 1968 ? 180 1953 Deutz 300 Gesloopt in 2011 in 's-Gravendeel [8]
Lord ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ?
Ludwig ? Stoomsleepboot 29,00 6,20 2,08 Huisken & Van Dijk Dordrecht ? Huiskens & Van Dijk 1907 1907 1918 ? 450 n.v.t. n.v.t. n.v.t. ?
Marie ? Stoomsleepboot 20,00 4,60 1,80 Huisken & Van Dijk Dordrecht ? Huisken & Van Dijk 1911 1930 1955 ? 180 1955 MAK 360 ?
Mattheus 6/388 Dbg-Ruhrort Motorsleepboot 27,83 5,98 1,97 De Hoop Leiderdorp ? Boot 1943 1943 1963 116 300 1963 Brons 500 Limburgia [9]
Meeuw ? Motorsleepboot 27,85 5,22 1,05 Gideon Groningen ? 1928 1948 1948 n.v.t. n.v.t. 1948 Kromhout / MWM 165 / 400 Verkocht in 1975 naar Ierland en verloren gegaan
Paula 1657 B Dordrecht Motorsleepboot 19,60 4,90 1,76 Schipper & van Dongen Geertruidenberg ? Schipper & van Dongen 1930 1930 1963 ? 180 1955 Bolnes 300 ?
Poulo ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ?
Rene 549 B Dordrecht Motorsleepboot 19,58 4,90 1,70 P. de Koning Papendrecht ? Koopman 1927 1946 1965 ? ? 1959 / 1974 Deutz / Caterpillar 300 / 370 Eric [10]
Spes 1144 B Dordrecht Motorsleepboot 27,90 5,70 1,70 Schipper & van Dongen Geertruidenberg 2 Schipper & van Dongen 1928 1928 1966 ? 250 1956 Deutz 500 Unite [11]
Tilly 1452 B Dordrecht Motorsleepboot 20,90 4,91 1,85 De Koning Papendrecht ? Straatman 1929 1929 1960 ? ? 1960 Deutz 390 ?
Wilfred 3553 B Dordrecht Motorsleepboot 22,58 5,27 1,42 Arnhemsche Stoomsleephelling Maatschappij Arnhem ? 1927 ? ? ? ? 1961 MAK 390 Adda
Wilhelm 725 B Dordrecht Stoomsleepboot 30,58 6,25 1,80 Huisken & Van Dijk Dordrecht ? Huisken & Van Dijk 1913 1913 1965 ? ? 1936 MAN 350 Verkocht naar Ierland en verloren gegaan
De stoomsleepboot Herta, de motorsleepboot Spes en daartussen de motorsleepboot Meeuw die vaak werd ingehuurd door Schless.
De stoomsleepboot Herta, met de bekende S in de pijp.
De motorsleepboot Ernst.
De stoomsleepboot Mattheus, duidelijk zichtbaar is de Duitse vlag.

De Spes is gebouwd voor 2 eigenaren namelijk de heer Van de Noort en de firma Schless. Twee broers van Van de Noort hadden al sleepboten, de Credo (Geloof) en de Caritas (Liefde). De naam Spes (Hoop) vulde dit rijtje mooi aan. Het is dus de enige sleepboot die niet een naam uit de familie van Schless heeft. Johann Wagner II de Wagner boten sleepten veel houtvlotten van Mainz naar Holland,de Johann Wagner II is later de Franz van Schless in Dordt geworden .

Vrachtschepen van Schless

Naam Brandmerk Type Lengte Breedte Diepte Laadvermogen (ton) Werf Plaats Jaar Merk motor Motor (pk) Huidige status
Anna 9134 B Rotterdam Motorvrachtschip 52,30 6.67 2.61 486 Fischer Mannheim 1931 Deutz 375 ?
Corrie 3582 B Rotterdam Motorvrachtschip 67,00 8,18 2,43 905 Piet Hein Papendrecht 1928 Stork 460 ?
Ilse ? Sleepschip 80,11 9,47 2,52 1327 Duijvendijk Lekkerkerk 1925 n.v.t. n.v.t. Gesloopt in 1974 [12]
Ilse 527 B Alkmaar Motorvrachtschip 79,90 9,20 2,51 1213 Van Goor Monnikendam 1962 Deutz 780 Amicitia [13]
Ludwig ? Sleepschip 80,13 9,48 2,52 1335 Duijvendijk Lekkerkerk 1924 n.v.t. n.v.t. Gesloopt in 1973 [14]
Ludwig 503 B Alkmaar Motorvrachtschip 66,92 8,20 2,73 972 Van Goor Monnikendam 1961 Deutz 750 Confide [15]
Volstreven 608 B Dordrecht Motorvrachtschip 50,47 6,60 2,36 529 De Hoop Hardinxveld 1927 Deutz 290 ?